AYITI: ESKE LANG Kreyòl la se yon lang limitè ?
Depi endepandans nou yo, nou pa ka fè yon bon chwa, nan konnen nan ki lang nou ta dwe edike timoun ayisyen. Li dwe te di natirèlman majorite Ayisyen, bezwen pou yo ale nan lekòl yo, yo pale kreyòl. Pa inconvénients, sa a se menm lang nan se sa ki na, li mete nan dezyèm plas ki gen rapò ak lang lan nan ansyen pouvwa kolonyal la.
Jodi a, li se klè ki sa ki lang yo pale pa Ayisyen. Paske li se vle di yo dwe nan radyo a oswa pa Motels òdinè ni franse ni kreyòl. Se konsa, nou gen yon dyalòg reyèl ant tout sektè nan sosyete sivil la rezoud yon fwa pou tout dikotomi sa a, fè pa ede oswa sitwayen yo ki se pou itilize strik ak aveugles nan kreyòl ak ni yo menm ak moun pou adopsyon an plen nan lang franse a nan peyi a.
Vreman vre, li ta dwe te note, konstitisyon ayisyen an admèt ke franse se yon lang nasyonal ansanm ak kreyòl. Sepandan malgre sa a, kreyòl, lang manman nou an, se ki pi itilize a pa plis pase katreven pousan nan sitwayen ayisyen, kont ven pousan nan popilasyon an ki kapab eksprime yon jan kanmenm nan lang la nan Voltaire.
Èspere ke, ak Akademi an nan lang kreyòl la ki te kreye, nou yo pral kapab amelyore bote nan epi sèvi ak nan lang sa a nan peyi a. Ki gen ladan fòse otorite eta a al goumen kont diskriminasyon nan kreyòl ak ensi travay nan direksyon pou devlopman nan lang kreyòl la nan Karayib la ak nan tout Amerik la.
No comments:
Post a Comment